مقالات
نگاهی به قدرت هیپنوتیزم و نقش آن در رفع ناملایمات درونی
شهریور
یکی از راه‌های مورد استفاده برای درمان افرادی که به روانپزشکان و روانشناسان حاذق مراجعه می‌کنند، بهره‌گیری از قدرت هیپنوتیزم است. این حالت به‌نوعی یک تجربه ذهنی خلسه‌آور است که به تمرکز بالاتر و توجه و پذیرش بیماران کمک می‌کند. با کمک تست هیپنوتیزم پزشک قادر است شخص را در شرایطی متمرکز و نه صرفاً خواب‌آلوده برده و با کمک قدرت تخیلی قوی به او پیشنهاداتی در راستای بهبودی ذهنی، روحی و روانی دهد.
اگرچه ظاهرا فرد هیپنوتیزم شده در حالتی فیمابین خواب و بیداری است؛ اما هوشیار بوده و آگاهی نسبی به اطراف و حرکات و مکالمات خود دارد. فرایند هیپنوتیزم سریع نه به شکل مسخ‌آور، شیطانی یا رویاگونه که در واقع نوعی درمان روانی محسوب شده و قادر است اشخاص دارای اضطراب‌های شدید، وسواس‌های عذاب‌آور و حتی دمانس در سالمندان را بهبود ببخشد. در این مقاله قصد داریم پیرامون موضوع هیپنوتیزم و نقش آن در رفع ناملایمات درونی و روانی بر فرد صحبت کنیم. پیشنهاد می‌کنیم در ادامه مبحث با ما همراه باشید.
هیپنوتیزم؛ چرا و چگونه؟!
استفاده از قدرت هیپنوتیزم سال‌هاست که قدمت داشته و طبیبان بسیاری در طول تاریخ از این پدیده استفاده کرده‌اند. شاید همین موضوع باعث شده فرایند هیپنوتیزم تا این حد در حالتی از ابهام باقی بماند؛ چرا که از ابتدا توضیح شفاف و کاملی در مورد آن داده نشده است. در قرن ۱۸ پزشکی به نام فرانتس با رویکردی عرفانی اقدام به انجام هیپنوتیزم قوی بر روی مراجعه‌کنندگان خود کرده و نتایج خوبی هم دریافت کرد. اما این رویکرد سال‌ها بعد با نگاهی علمی‌تر دنبال شد.
سرانجام در قرن ۱۹، دکتر شارکو این روش درمان را بر روی بانوانی که دارای بیماری هیستریک و ترس‌های ناگهانی بودند، انجام داد. روانشناس بزرگ تاریخ، فروید، از تست هیپنوتیزم به‌عنوان یکی از راه‌های روانکاوی و حل تداخلات و مشکلات روانی بیمار نام برده و از آن استفاده می‌کرد. در قرن بسیتم نیز نظریه هیلگارد در راستای توضیح این روش درمانی بیان می‌کند که هیپنوتیزم قادر است آن شکاف دانایی و آگاهی را در ذهن بیمار پر کرده و فعالیت‌های ذهنی او را منظم‌تر کند.
شرح انواع راه‌های هیپنوتیزم
بهره‌گیری از قدرت هیپنوتیزم در درمان‌های روانکاوی می‌تواند به انواع مختلفی تقسیم شده و به تناسب شخص انجام شود. در ادامه با تعدادی از آن‌ها آشنا می‌شویم:
• هیپنوتیزم به صورت هدایت شده یا همان مدیتیشن‌های موجود در شبکه‌های اینترنتی: این مدل با همراهی موسیقی یا ایجاد محیطی مناسب همراه بوده و کلیه حرکات، ابزارآلات و صحبت‌های شخص با دستورالعملی منظم وارد فاز هیپنوتیزم می‌شود.
• هیپنوتیزم در نوع درمان‌های روانشناسی و علمی: این مدل از نوع هیپنوتیزم سریع بوده و توسط روانپزشکان و روانشناسان مجاز انجام می‌شود. این فرایند کاملاً مبتنی بر علم بوده و به رفع اختلالات روانی از جمله وسواس، استرس، اضطراب، ترس‌های پانیک و پی تی اس دی و حتی کنترل ولع خوردن می‌پردازد.
• خود هیپنوتیزم‌گری: برخی افراد قادر هستند با استفاده از قدرت تلقین، خود را وارد فاز خلسه و هیپنوتیزم کنند. در واقع استفاده از قدرت هیپنوتیزم برای این دسته از اشخاص، به نوعی خودکنترلی در برابر دردهای جسمی فراوان، مشکلات غم و اندوه بیش از ظرفیت و توانایی کنترل اضطرابشان محسوب می‌شود.
در چه مواقعی می‌توان از قدرت هیپنوتیزم استفاده کرد؟
تحمل درد و رنج چه به صورت جسمی و چه به شکل روانی، برای افراد مختلف یکسان نیست. گاهی فشارهای عصبی ناشی از بیماری‌های دیگر چنان بر شخص زیاد می‌شود که به دنبال کاهش درک این حجم درد می‌گردد. در این حالت استفاده از هیپنوتیزم قوی می‌تواند رنج دردهای عضلانی، استرس‌های مختل‌کننده و حتی در انجام جراحی‌های زایمان و … نیز کمک‌کننده باشد. از جمله کاربردهای هیپنوتیزم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• بهبود علائم آی بی اس در سندرم روده تحریک‌پذیر می‌تواند با انجام هیپنوتیزم بهبود یابد.
• در زمان‌هایی که شخص نمی‌خواهد از داروهای بی‌حسی دندانپزشکی استفاده کند، قدرت هیپنوتیزم برای برخی راهگشاست.
• رفع مشکلات پوستی، پسوریازیس و زگیل ناشی از اضطراب‌های روانی درمان نشده
• رفع علائم بیش‌فعالی، عدم تمرکز و ADHD
• رفع یا کاهش دردهای اسکلتی ناشی از بیماری‌های آرتریتی و روماتوئیدی
• کاهش علائم و پیشرفت بیماری آلزایمر و دمانس
• کمک به کاهش درک دردهای زایمان چه به صورت طبیعی و چه به صورت سزارین
• کاهش درد و حالت‌های ناخوشایند پس از شیمی‌درمانی مانند تهوع یا استفراغ پس از آن
• رفع عادات مخربی همچون استعمال سیگار، تریاک، پرخوری‌های هیجانی و شب ادراری
تأثیرات و قدرت هیپنوتیزم در رفع بیماری‌ها
برای بسیاری از افراد این سؤال همچنان لاینحل است که آیا واقعا هیپنوتیزم در درمان مؤثر است یا خیر! واقعیت آن است که قدرت هیپنوتیزم از شخصی به شخص دیگر متفاوت بوده و به تبع آن میزان تاثیرپذیری و درمان آن‌ها نیز با یکدیگر تفاوت دارد.
برای آن دسته از افرادی که تلقین‌پذیری بالاتری دارند، این روش درمانی به مراتب بهتر جواب داده است. آنان پس از جدا شدن اگاهانه از دنیای واقعی، حالات آرامش‌بخش و ریلکسی بیشتری را تجربه می‌کنند.
حتی برخی باور دارند اقداماتشان دست خودشان نبوده و کارهایی را می‌کنند که صرفاً هیپنوتیزم‌کننده به آن‌ها القاء کرده است. اما در واقعیت خواب هیپنوتیزمی، فازی کاملاً هوشیار است که شخص قادر به تشخیص مکالمات و عملکردش در حین فرایند خواهد بود. از تاثیرات مهم هیپنوتیزم، تغییر درک افراد نسبت به موضوع مورد بحث است. دردهای مزمن جسمانی و مشکلات روانی از همین طریق بهبود می‌یابند.
چه کسانی بهتر هیپنوتیزم می‌شوند؟
با وجود آن‌که قدرت هیپنوتیزم قادر است به رفع یا کاهش بیماری‌های بسیاری کمک کند، اما تا ده درصد افراد هرگز هیپنوتیزم نمی‌شوند. آنان قادر به ورود به شرایط خلسه نبوده و تقریبا این روش برایشان غیرممکن است. با وجود این کودکان به لحاظ ذهن آرام و پذیرش بالاتری که دارند، بهتر هیپنوتیزم می‌شوند. همچنین کلیه افراد دارای قدرت تخیل بالا و تلقین‌پذیری بیشتر می‌توانند از این روش درمانی به شکلی بهینه‌تر استفاده کنند.
کلام آخر
یادمان باشد که فرایند هیپنوتیزم، یک عملکرد مشارکتی دو طرفه میان بیمار و پزشک است. حتی اگر این کار توسط روانپزشک یا روانکاو هم انجام نشود، هرگز نمی‌توان شخصی را به زور وارد مرحله خلسه کرد. اگرچه افراد برای پذیرش شرایط قدرت هیپنوتیزم با یکدیگر متفاوتند، اما این پروسه تک نفره انجام نمی‌شود. هیپنوتیزم در کاهش درد، رفع عادات مخرب، بهبود افسردگی، کاهش استرس و اضطراب و تغییر ادراک افراد تاثیرگذار خواهد بود؛ اما نمی‌تواند بر روی شرایط جسمانی فرد مؤثر باشد.
