آیا شما هم به دنبال پیداکردن بهترین روش تمرکز ذهن هستید؟ آیا شما هم گاهی دچار حواسپرتی میشوید و نمیتوانید درست برای امور خود برنامهریزی کنید؟ برای شما هم پیشآمده است که یک کتاب جذاب در دستتان باشد و قصد مطالعه آن را داشته باشید ولی به علت ذهن مشوش این امکان برای شما مهیا نشود؟
ممکن است شما هم به دنبال تمرکز کردن روی برنامههای روزانه یا سالانه خود باشید اما به علت اینکه نمیتوانید حواس خود را جمعوجور کنید با مشکل مواجه شدهاید. این مقاله مخصوص شماست و راههای تمرکز ذهن را به شما میآموزد. پس با آرامش به صندلی خود تکیه دهید و مطالب را مطالعه کنید.
فواید تمرکز ذهن
چرا امروزه تمرکز ذهن جزء ضروریات زندگی همه افراد شده است؟ وقتی شما روی امور متمرکز شوید چه دستاوردهایی برای شما حاصل میشود؟ آیا تمرکز به شما کمک میکند استرس کمتری را تجربه کنید و خوشحالتر و راضیتر باشید؟ قبل از بیان روش تمرکز ذهن لازم است به فواید تمرکز اشاره کنیم که شامل گزینههای زیر میشوند:
• با وجود تمرکز ذهن، قطعاً کارهای شما سریعتر از زمانی که تمرکز ندارید و همزمان به چند کار فکر میکنید پیش میرود.
• زمانی که روی یک کار متمرکز میشوید حتماً کار شما با کیفیت بهتر و سریعتر انجام میشود. همچنین سطح خلاقیت شما در انجام آن کار بالاتر خواهد رفت.
• بهکارگرفتن ضمیر ناخودآگاه یکی دیگر از فواید مهم تمرکز ذهن است. زمانی که شما روی یک وظیفه متمرکز میشوید ضمیر ناخودآگاه به شما کمک میکند آن کار را خیلی سریع انجام دهید.
راههای تمرکز ذهن
حال که به این نقطه رسیدیم میتوانیم روش تمرکز ذهن مدرن و مفید را بیان کنیم. قطعاً این روش میتواند کلیدی برای درهای بسته ذهن شما باشد و ذهن شما را آگاهتر و متمرکزتر کند.
مدیتیشن متمرکز
یک روش تمرکز ذهن مدیتیشن متمرکز است که به شما کمک بسیاری میکند. در این شیوه شما بر روی یک چیز متمرکز میشوید که ممکن است شیء، صدا یا حس باشد. این عمل را آنقدر ادامه میدهید تا ذهنی کاملاً شفاف و بدون نقطه کانونی خاصی برای شما فراهم شود. این نوع از مدیتیشن در خانه و بدون معلم نیز امکانپذیر است. منظور از مدیتیشن متمرکز، تمرکز روی یک چیز است و شیوهای برای ماندن در لحظه حال و رهایی از گفتگوهای درونی است.
در این روش شما همچنان در زمان حال حضور دارید اما به طور کامل روی یک چیز متمرکز میشوید. آیتمهایی که شما روی آنها متمرکز میشوید شامل صداها، صحنههای دیداری، یک احساس خوشایند، بوها، طعمها و حتی تنفس است. این تکنیک یکی از شیوههای مراقبه تمرکز ذهن است.
۵ مرحله برای مدیتیشن متمرکز
انجام روش تمرکز ذهن شامل پنج مرحله است. در ابتدای امر بهتر است که جلسات شما تنها ۵ دقیقه باشند و کمکم زمان طولانی تری را به آن اختصاص دهید.
• مراحل مدیتیشن متمرکز
مکانی آرام و مطمئن بیابید و روش تمرکز ذهن مدیتیشن متمرکز را امتحان کنید. مراقبه متمرکز را میتوانید در هر مکانی انجام دهید. تنها نکته برای آن آرام بودن محل است. مکان انتخابی شما ممکن است منزل، دفتر کار شما یا حتی طبیعت باشد.
• برای خود یک هدف مشخص کنید و سعی کنید بر تنفس خود متمرکز شوید. اغلب اوقات متمرکز شدن بر هر نوع تنفسی نقطه شروع هر مدیتیشنی است.
• در یک موقعیت که احساس راحتی دارید بنشنید. اگر روی یک صندلی هستید به لبه آن بیایید و پاهای خود را روی زمین بگذارید و لگن خود را در موقعیت راحتی قرار دهید و اگر روی مبل هستید امکان راحتی را برای رانهایتان فراهم کنید.
• احساس آرامش را برای بدن خود فراهم کنید. شانهها را در حالت شل و راحتی قرار دهید. سعی کنید نفس عمیق و بازدمی آرام و راحت داشته باشید. اگر در پوزیشن دیگری راحت هستید آن را امتحان کنید تا زمانی که احساس راحتی بدون خوابیدن را تجربه کنید.
• به نقطهای که توجه کردید دقت کنید. ایده واقعی این نیست که به آن نقطه دقت کنید، بلکه باید آن را تجربه کنید. به طور مثال اگر بر روی تنفس متمرکز شدهاید، به دم و بازدم خود دقت کنید. به احساسهایی که هنگام هر دم و بازدم تجربه میکنید توجه داشته باشید.
مراحل پایانی
• صدای درون خود را آرام کنید. اگر صداهای درونی سعی داشتند تا تمرکز ذهن شما را به هم بزنند سعی کنند توجه خود را دوباره به هدف برگردانید. نگذارید این صداها در ذهن شما ریشه بدوانند و هدف شما را تحلیل کنند.
• اگر احساس شکست کردید و مغز شما باز به سمت فکر و خیال رفت نگران نباشید. به خود تبریک بگویید؛ چرا که با تکرار بهبود خواهید یافت.
دیگر راههای تمرکز ذهن
همانطور که در بالا بیان شد قدرت تمرکز ذهن بسیار زیاد است و اگر شما روی هدفی متمرکز شدید بهراحتی میتوانید از دیگر افکار خلاصی یابید. در زیر به بررسی روش تمرکز ذهن دیگری میپردازیم.
ازبینبردن عوامل حواسپرتی
در زیر چند ایده برای اینکه تمرکز ذهن را افزایش دهیم بیان میکنیم که میتوانند راهگشا باشند. از جمله:
• گوشی تلفن خود را خاموش کنید یا آن را در حالت سایلنت قرار دهید.
• اینترنت منزل و گوشی را خاموش یا آنها را در حالت پرواز قرار دهید.
• از وبسایتها فقط در یک ساعت در روز استفاده کنید.
• محل کار یا اتاق مورداستفاده را مرتب و تمیز کنید.
• میز مورداستفاده را مرتب کنید و لوازمی را که نیاز ندارید از روی میز بردارید.
• سعی کنید کار خود را در مکانی آغاز کنید که امکان وقفه در آن به وجود نیاید.
• اگر کار شما با کامپیوتر است تنها برنامهای که به آن نیاز دارید را باز بگذارید و بقیه را ببندید.
• سعی کنید زودتر از خواب بیدار شوید تا کارهای ضروری را قبل از بیدارشدن بقیه افراد انجام دهید.
خواب خوب و کافی
یک روش تمرکز ذهن ساده، خواب خوب و کافی است. مغز شما مانند یک ماهیچه است و هر ماهیچه اگر بهخوبی استراحت کند قطعاً مدتزمان طولانیتری میتوانید از آن استفاده کنید. برای اینکه مغز شما بهترین عملکرد را داشته باشد به هفت ساعت خواب نیاز دارید.
گوشدادن به موسیقی
یک روش تمرکز ذهن دیگر گوشدادن به موسیقی است. اما لازم است بدانید بعضی از موسیقیها خود موجب حواسپرتی میشوند. یکی از بهترین سبکهای موسیقی که قدرت تمرکز ذهن را افزایش میدهد موسیقی کلاسیک است. موسیقی بدون کلام نیز در تمرکز ذهن مفید است. موسیقیهای شلوغ با اشعار زیاد کمتر مؤثر هستند.
نتیجهگیری
در این مقاله به بررسی روش تمرکز ذهن پرداختیم. روشهای زیادی برای تمرکز ذهن وجود دارد که در این مقاله تنها به چند روش اشاره شد. یکی از روشهای مؤثر مدیتیشن متمرکز است. منظور از آن تمرکز بر یک هدف است که طی پنج مرحله بیان شد. از جمله این مراحل، انتخاب مکان آرام جهت تفکر، احساس آرامش و راحتی در محل، توجه و تجربه هدف و… است. از دیگر روشهایی که میتوانید با استفاده از آنها حواس خود را متمرکز کنید ازبینبردن عوامل حواسپرتی، خواب کافی، گوشدادن به موسیقی و… است.